Kategori: Sayı 37, Kış 2024

Muhsin Halis / Ayhan Hira / Ahmet Faruk Göksün

Öz: Din genellikle bir grup insan tarafından paylaşılan bir dizi inanç ve uygulamanın yanı sıra kültürel gelenekler, tarih ve mitolojiyi de kapsar. İlk ekonomik yazılar dini dışsal bir faktör olarak ele almıştır. Daha sonra, din ve kalkınma arasındaki bağlantıları açıklamak için çeşitli teoriler ortaya atılmıştır. Rasyonel seçim yaklaşımı, dinin esnekliğini, dinlerin faaliyet gösterdiği siyasi ve ekonomik ortamdaki değişikliklere verilen rasyonel bir ekonomik yanıt olarak görmektedir. Buna ek olarak, aile inancı, sosyal ağlar ve diğer unsurları içeren yaklaşımlar da din ve ekonomi arasındaki ilişkiyi belirlemektedir. Ekonomik büyümenin belirleyicileri üzerine yapılan önceki araştırmalar genellikle dinin etkisini ihmal etmiştir. Bu boşluğu doldurmak için dinî uygulama ve inançların ekonomik büyüme üzerindeki etkisini dinin ekonomik faaliyet üzerindeki etkisi açısından incelemek kayda değerdir. Bu makalenin amacı, literatüre dayanarak devlet, din ve ekonomi arasındaki ilişkiye ışık tutmaktır.

Anahtar kelimeler: Kapitalizm, Devlet ve din, Din ve ekonomik gelişme, İslam ve ekonomi, Hristiyanlık ve ekonomi

Muhsin Halis / Ayhan Hira / Ahmet Faruk Göksün
DOI: 10.29224/insanveinsan.1363864
Yıl 11, Sayı 37, Kış 2024

Tam metin / Full text
(Türkçe)

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Çağlar Ozan Gönüllü

Öz: Kalkınma kavramı, özellikle gelişmekte olan ülkeler için, salt ekonomik gelişmeyi içerecek şekilde daraltılamayacak kadar önemli bir kavramdır. Son yıllarda yapılan çalışmalar sürdürülebilir ekonomik gelişme için insani gelişmeye odaklanılması gerektiği sonucuna ulaşmıştır. Kalkınmayı etkileyen faktörlerin ve ilişkilerin belirlenmesi, sürdürülebilir kalkınma hedefine ulaşmak isteyen ülkelerin sorunlarına ışık tutması ve çözüm yolu önermesi açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada kalkınmanın iki boyutu olan ekonomik kalkınma ve insani kalkınma arasındaki ilişkiler incelenmiştir. 1990-2021 yılları arasındaki 32 yılı kapsayan çalışmanın insani kalkınmayı temsil eden bağımlı değişkeleri Yaşam Süresi (YS), Eğitim Süresi (ES) ve Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (CEE)’dir. Ekonomik kalkınmayı temsil eden değişken ise Kişi Başına Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH)’dır. Veriler homojenlik, yatay kesit bağımlılığı, birim kök sınamalarına tabi tutulduktan sonra Westerlund Panel Eşbütünleşme Testi ile ekonomik kalkınma-insani kalkınma ilişkileri araştırılmıştır. Test sonuçlarına göre YS ile GSYİH arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamsız bulunurken, ES ve CEE ile GSYİH arasındaki ilişki ise %95 güven aralığında (p<.05) istatistiksel olarak anlamlıdır.

Anahtar kelimeler: Ekonomik kalkınma, İnsani kalkınma, Kırılgan Beşli, UNDP, Westerlund Panel Eşbütünleşme Testi

Çağlar Ozan Gönüllü
DOI: 10.29224/insanveinsan.1368996
Yıl 11, Sayı 37, Kış 2024

Tam metin / Full text
(Türkçe)

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Tunahan Hacıimamoğlu / Oğuzhan Sungur

Öz: İktisadi kalkınma, toplumların sosyo-ekonomik refah seviyelerinin yükseldiğini gösteren önemli bir göstergedir. İktisadi kalkınmanın gerçekleşebilmesi için ülkelerin ekonomik, sosyal, kültürel ve politik alanlarda gelişmiş olması gerekmektedir. Bu bağlamda Türkiye, bugüne gelinen süreçte kalkınmış bir ülke görünümünden uzaktır. Bu doğrultuda bu çalışmanın amacı Türkiye’nin kalkınma sorunlarını değerlendirmektir. Bu amaç kapsamında Türkiye’de beşerî sermaye, fiziki sermaye ve ekonomik karmaşıklık endeksinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi Cheng vd. (2021) tarafından yakın zamanda önerilen kantil bootstrap Fourier Granger nedensellik (BFGC-Q) yaklaşımı kullanılarak 1970-2017 dönemi için analiz edilmektedir. Analiz sonuçları, beşerî sermaye, fiziki sermaye ve ekonomik karmaşıklık endeksinin ekonomik büyüme üzerinde pozitif nedensel bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Türkiye, sürdürülebilir kalkınma için istikrarlı bir ekonomik modelde yabancı sermaye yatırımlarına ihtiyaç duymaktadır. Ayrıca, Türkiye’nin teorik ve uygulama düzeyinde eğitim, bilim ve teknolojiye önem vermesi ve yüksek teknolojili ürün yelpazesini çeşitlendirerek ihracattaki katma değer ve teknoloji düzeyini artırması önerilmektedir.

Anahtar kelimeler: Beşerî sermaye, Fiziki sermaye, Ekonomik karmaşıklık, Ekonomik kalkınma, Nedensellik

Tunahan Hacıimamoğlu / Oğuzhan Sungur
DOI: 10.29224/insanveinsan.1369367
Yıl 11, Sayı 37, Kış 2024

Tam metin / Full text
(Türkçe)

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.