Sayı 33
Sayı konusu: Küresel İklim Değişikliği ile Mücadele: Küresel Düşün Yerel Hareket Et
Sayı Editörü: Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu
Yayın tarihi: Temmuz 2022
Yazı gönderme tarihi:
Başlangıç: 1 Nisan 2022
Bitiş: 15 Nisan 2022
Çerçeve yazısı
- Sürdürülebilir kalkınma kavramı 1987 yılında Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu tarafından hazırlanan “Ortak Geleceğimiz” raporunda tanımlandı. Bu rapor Brundlant raporu olarak da bilinir. Buna göre sürdürülebilir kalkınma; “gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yetenek ve olanaklarını kısıtlamaksızın, bugünkü ihtiyaçların karşılanmasıdır.”
- Sonraki yıllarda sürdürülebilir kalkınmanın kapsamı genişledi ve bu kapsam Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları dokümanında sıralanan 17 amaçla ortaya konuldu. Bu amaçların 11’incisi “Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar”, 13’üncüsü ise “İklim Eylemi”dir.
- Bugün dünya, insan etkisiyle ortaya çıkan ciddi bir iklim değişikliği tehditti ile karşı karşıyadır. Bu geleceğe ilişkin bir tehdit değildir. Kuraklıklarla, şiddetli sıcak hava dalgalarıyla, artan tayfunlar, seller ve ergiyen buzullarla sonuçlarını bugünden yaşamaya başladığımız bir tehdittir.
- Fosil yakıtların enerji temininde yoğun kullanımı sonucu başta CO2 olmak üzere sera gazlarının artan salımı buna yol açmıştır.
- Paris İklim Anlaşması ile bir araya gelen ülkeler küresel sıcaklıktaki artışı yüzyıl sonuna kadar 2 derece ile sınırlı tutmak, olabiliyorsa 1,5 dereceyle sınırlamak hedefini koymuşlardır.
- Bugün küresel düzeyde enerji kullanımının ve bu süreçte ortaya çıkan salımların yaklaşık %40’ından binalar sorumludur. Binaların etkisi özellikle büyük kentlerde çok belirgindir. Büyük kentler halen mevcut doğal kaynakların %60’ını tüketmekte, sera gazları salımının %70’ini gerçekleştirmektedir.
- Dünya nüfusunun yaklaşık yarısı halihazırda kentsel bölgelerde yaşamaktadır. 2030 itibarı ile bu sayının yaklaşık 5 milyar insana yani dünya nüfusunun yaklaşık %60’ına çıkması beklenmektedir.[1]
- Bu oranlar inşaat sektörünün CO2 salımını azaltmakta ne kadar önemli bir rol oynayacağını göstermektedir. Kentleşmenin yoğunlaşması CO2 salımının azaltılması açısından riskler taşıdığı kadar fırsatlar da sunmaktadır.
- İklim değişikliği ile mücadelede bir yandan fosil yakıtlardan yenilenebilir enerji kaynaklarına dönüşümü gerçekleştirmek (mitigation) ve bir yandan da enerjiyi verimli kullanmak gerekmektedir (uyarlama).
- Enerjiyi verimli kullanmanın başlangıç noktası hiç kuşkusuz binalarda ısı yalıtımı yapılmasıdır. Etkin ısı yalıtımı CO2 salımını nötralize etmiş bir topluma giden ana rotalardan biridir.
- …
Bu sayıda, farklı disiplinlerden gelecek olan yazarlar tarafından Türkiye’de Küresel İklim Değişikliği ile Mücadele için yerel iklim eylem planları kapsamında yapılması gereken hafifletme (mitigation) ve uyarlama (adaption) çalışmalarında ele alınabilecek alt başlıklar şunlardır:
- Su
- Enerji
- Sıfır Atık
- Ulaştırma
- Dirençlilik
- Arazi Kullanımı
- Eğitim ve Araştırma
- Yükümlülükler ve Taahhütler
- Yürütme ve Katılımcılık
Belirtilen çerçevede, akademik literatüre katkı sağlayacak özgün çalışmaları İnsan ve İnsan Dergisi‘nin “Küresel İklim Değişikliği ile Mücadele: Küresel Düşün Yerel Hareket Et” başlıklı 33. sayısı için bekliyoruz.
Prof. Dr. H. Mikdat Kadıoğlu
Sayı Editörü
Not: Çalışmalar, Dergi Etik İlkeleri ve Yayın Politikası ile Yazım Kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır.
—–
[1] Oranlar için bkz. Insulation for Sustainability: A Guide