İnsan ve İnsan Dergisi – Sayfa 2 – İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi

Pandemi Sonrası Toplumda Belirsizliğe Tahammülsüzlüğün Psikolojik Etkileri

Banu Sayıner

Öz: Hayatımızın özellikle son iki yılı bir virüsün etkisi altında geçmiştir. Bu virüsün hızlı yayılması ile tüm dünyada “pandemi” dönemi oluşmuştur. Ölüm vakalarının görülmesi sonucu karantina ve izolasyon süreçleri yaşanmıştır. Pandeminin başladığı günden bugüne kadar ölen kişi sayısının çok yüksek olduğu açıklanmıştır. İnsanlık birçok alanda ilerleme göstermesine rağmen hastalık ve salgın karşısında çaresiz kalmaktadır. Bu salgın durumu toplumu birçok yönden olumsuz etkilemektedir. Pandemi’nin meydana getirdiği olumsuzluklardan biri de belirsizlik kavramıdır. Kişiler yaşamlarına yönelik belirsiz durumlardan etkilenerek, belirsizliğe tahammülsüzlük göstermektedir. Belirsizliğin yarattığı durumlara yönelik olarak oluşan duygusal, bilişsel ve davranışsal tepkiler belirsizliğe tahammülsüzlük olarak açıklanmaktadır. Bu çalışmada, Pandemi sürecindeki belirsizliğe tahammülsüzlüğün pandemi sonrasında da psikolojik etkilerinin toplumdaki olumsuz yansımaları vurgulanarak, müdahale programlarının önemine dikkat çekilmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar kelimeler: COVID-19, Post-pandemi, Belirsizlik, Belirsizliğe tahammülsüzlük, Toplum

Banu Sayıner
DOI: 10.29224/insanveinsan.1188128
Yıl 10, Sayı 35, Kış 2023

Tam metin / Full text
(Türkçe)

241

265 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

İlk Meclis’te Gruplar Arası Rekabet ve Partileşme Meselesi

Buşra Erimli

Öz: Bu makalede, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Birinci Döneminde meclis içindeki siyasi grupların ortaya çıkış nedenleri, siyasi parti tartışmaları, grupların meclisteki etkileri ve yeterlilikleri incelenmektedir. Böylece mecliste siyasi partilerin ve grupların öneminin ve etkisinin ortaya konması amaçlanmıştır. Büyük Millet Meclisi’nin kuruluş aşamasında fırkacılıktan uzak durulacağı sözü verilmiştir ancak uygulamada bunun mümkün olmadığı görülmüştür. Mecliste çeşitli toplumsal kesimleri temsil eden farklı dünya görüşlerine sahip milletvekillerinin ayrı ayrı söz alması karar alma sürecinin uzamasına ve neredeyse durmasına neden olmuştur. Bu mesele siyasi gruplar kurularak aşılmaya çalışılmış mecliste çoğunluğu sağlayan Birinci Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu kurulmuştur. Birinci Grup mecliste karar alma süreçlerinde etkili olmuştur. Birinci Grup dışında kalan bazı muhalifler birleşerek İkinci Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu’nu kurmuşlardır. Grubun karar alma süreçlerini etkilediği ve Birinci Grubun üzerinde denetim oluşturarak muhalefet partisi gibi hareket ettiği görülmüştür.

Anahtar kelimeler: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu, Siyasi parti, Siyasi grup, Muhalefet

Buşra Erimli
DOI: 10.29224/insanveinsan.1143386
Yıl 9, Sayı 34, Güz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

571

425 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Türkiye’de Siyasi Partiler Arası Rekabette Din-Devlet İlişkilerine Dair Tartışmalar: Millet Partisi Örneği

Abidin Çevik

Öz: İkinci Dünya Savaşı’nın, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de önemli ekonomik ve siyasi sonuçları olmuştur. Türkiye 1945’ten sonra tek partili sistemi terk etmiş, çok partili siyasal sisteme geçmiş, iktisadi ve siyasi alanlarda liberalleşme yoluna girmiştir. Bu süreçte rejimin kurucu partisi Cumhuriyet Halk Partisi’nin içinde, Türkiye’deki siyasal sistemi yeniden yapılandırmayı hedefleyen muhalif gruplar ortaya çıkmıştır. Bu muhalif gruplar önce Demokrat Parti’yi daha sonra Millet Partisi’ni kurmuşlardır. Bu dönemde din-devlet ilişkileri yeni paradigmalar ışığında yeniden şekillenmiş, Cumhuriyet rejiminin benimsediği katı laiklik anlayışı sorgulanmaya başlanmıştır. Bu hareketler, siyasi partilerin söylemlerini de etkilemiş, her parti din karşısında kendini yeniden konumlandırmıştır. Bu çalışma, din-devlet ilişkileri ve laiklik bağlamında yeni ve özgün söylemler geliştiren Millet Partisi’nin politikalarını tartışmayı, ayrıca, Millet Partisi’ni diğer iki partiden ayıran noktaları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmanın konusu, Türkiye’de çok partili yaşamın erken dönemleriyle ilgilidir. Dolayısıyla bu kadar erken bir dönemde oldukça liberal ve radikal öneriler sunabilen Millet Partisi’nin politikalarını Türkiye Büyük Millet Meclisi tartışmaları etrafında incelemek Türk siyasi tarihine önemli katkılar sağlayacaktır.

Anahtar kelimeler: Din-devlet ilişkileri, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Millet Partisi, Laiklik

Abidin Çevik
DOI: 10.29224/insanveinsan.1142593
Yıl 9, Sayı 34, Güz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

223

318 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

1965 Seçimlerinde Siyasi Partiler Arası Çekişmelerin Akis Dergisi’ne Yansıması

Ömer Faruk Kırmıt

Öz: Bu çalışmada, Akis Dergisi’nin 1965 genel seçimlerine giden süreçte ele aldığı konular üzerinde durulmuştur. Çalışmanın amacı, Akis’in 1965’te yapılan seçimi nasıl anlattığını belirlemek ve siyasi olaylara bakışını tespit etmektir. Bu nedenle Akis’te seçim öncesi ve sonrası yazılanlar değerlendirilmiştir. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi ve bu yönteme ait metin analiziyle metin tarama usulleri kullanılmıştır. Bu çalışmanın kapsamını Akis Dergisi’nde 1965 yılının 23 Ekim sayısına kadar yayımlanan yazılar oluşturmuştur. Bu nedenle derginin o yıla ait 42 sayısı tamamen, diğer 11 sayısı ise dolaylı olarak incelenmiştir. Çalışmada, partilerin tartışmaları, ön seçim süreci, aday profilleri, söylemleri ve yapmış oldukları mitingler ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, Akis’in, seçim sürecini AP ve CHP üzerinden ele aldığı ve genellikle halkın AP’ye oy vermemesine dair anlatımlar yaptığı görülmüştür. Akis, 1965 genel seçimlerine değindiği birçok önemli ayrıntıyla ışık tutmuştur.

Anahtar kelimeler: 1965 Seçimleri, Akis Dergisi, Metin Toker, Adalet Partisi, CHP

Ömer Faruk Kırmıt
DOI: 10.29224/insanveinsan.1139399
Yıl 9, Sayı 34, Güz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

184

344 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Türkiye’de Seçim Hileleri: Gerrymandering

Ali Çiçek

Öz: Çağdaş demokrasilerin kalitesi, halkın iradesini özgürce temsil organlarına yansıtabilmeleri ve seçim hukukunun da demokrasinin evrensel değerlerine dayanması ile mümkün olabilir. Kuşkusuz ki güçlü ve nitelikli bir demokratik rejimin oluşturulmasında genel, eşit ve gizli oy prensipleri, özgür seçimler ve siyasi partilerin ya da adayların eşit şartlarda yarışabildiği sistemler elzemdir. Günümüz çağdaş demokrasileri, bahsi geçen ilkeleri uyguluyormuş gibi görünüp bazı durumlarda sistem içinde hilelere müsaade edebilmektedir. Demokrasinin niteliksizleşmesine neden olan bu uygulamalardan bir tanesi gerrymandering’tir. Gerrymandering, siyasal iktidarın ya da belirli bir zümrenin lehine olacak şekilde seçim çevresinde düzenleme yapılmasını ifade etmektedir. Gerrymandering yöntemiyle siyasal iktidarda bulunan parti kendi oylarını artırmak ya da rakip oyları düşürmek için seçim çevresiyle oynamaktadır. Türkiye’de örneklerine daha çok Demokrat Parti döneminde rastladığımız gerrymandering uygulamalarına, bu çalışma özelinde 6360 Sayılı Kanun da örnek olarak gösterilecektir. Çalışmada, 6360 Sayılı Kanun’un getirdiği partizan gerrymandering uygulamasının Ak Parti lehine sonuçlar verdiği ve temsilde adaletsiz sonuçlar doğurduğu hipotezleri savunulmuştur.

Anahtar kelimeler: Seçimler, Seçim Hilesi, Gerrymandering, Partizan gerrymandering, 6360 sayılı kanun

Ali Çiçek
DOI: 10.29224/insanveinsan.1142025
Yıl 9, Sayı 34, Güz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

550

419 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Dünyada Enerji Yoksulluğuna Odaklanmak: Sorunlar ve Politikalar

Aslan Tolga Öcal / Tuğba Başarslan Arslan

Öz: Çalışmanın amacı, dünyadaki enerji yoksulluğunu incelemek ve bu soruna yönelik politika üretebilmektir. Betimsel analiz yöntemi kullanılan çalışmada, enerji yoksulluğuna ilişkin kavramsal çerçeve çizilmiş ve enerji yoksulluğunu ölçme yöntemleri ile enerji yoksulluğunun nedenleri tartışılmıştır. Çalışmada tüm dünyada enerji ihtiyacının arttığı ancak bölgeler ve ülkeler bazında enerji tüketiminde ciddi derecede eşitsizliklerin olduğu görülmüştür. Enerji için fosil yakıtların tüketilmesiyle birlikte artan sera gazları küresel ısınmayı ve iklim değişikliğini de beraberinde getirmektedir. Temiz enerji kaynaklarına erişilememesi yoksullukla beraber sağlık sorunlarını da artırmakta ve küresel kirlenmeye de yol açmaktadır. Hane halklarının özel durumlarını göz önünde bulunduran ve ülkelerin kendi dinamiklerine göre şekillenen politika tedbirlerinin acilen uygulanması gerekmektedir. Bu doğrultuda hane halklarının gelirleri arttırılmalı, insan onuruna yakışır işler sağlanmalı ve mevcut yoksulluğun sürdürülmemesi için refah politikaları hızla devreye sokulmalıdır.

Anahtar kelimeler: Anahtar kelimeler: Enerji yoksulluğu, Sosyal politika, Enerji tüketimi, Sürdürülebilir kalkınma, İklim değişikliği

Aslan Tolga Öcal / Tuğba Başarslan Arslan
DOI: 10.29224/insanveinsan.1099470
Yıl 9, Sayı 33, Yaz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

258

366 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

İklim Değişikliği, Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar Bağlamında Çok Kriterli Bir Değerlendirme

Hakan Gökhan Gündoğdu / Ahmet Aytekin

Öz: Sürdürülebilir kalkınmanın temelinde çevresel, ekonomik ve sosyal unsurlar başta olmak üzere çok katmanlı bir kalkınma anlayışı yer almaktadır. Bununla birlikte, sürdürülebilir kalkınma amaçları dünyadaki tüm ülkelerin uygulayabileceği sürekli ve gelişen bir kalkınma amacına odaklanmaktadır. Çalışma, ülkelerin “sürdürülebilir şehirler ve topluluklar” ve “iklim eylemi” amaçları bağlamında değerlendirilmesi ve karşılaştırılmasını hedeflemektedir. Bu çalışmada, şehirleri ve insan yerleşimlerini kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir kılma ile iklim değişikliğiyle mücadelede bulunma arasındaki ilişki çok kriterli karar analizi yoluyla değerlendirilmektedir. Bu kapsamda çalışmada DEMATEL yöntemi kriterlerin etkileşimlerinin ve ağırlıklarının belirlenmesi, PIV yöntemi ise ülkelerin sıralanması amacıyla kullanılmıştır. DEMATEL sonuçlarına göre karbon ayakizi en önemli kriter olarak öne çıkmıştır. Toplam enerji tüketimi içindeki yenilebilir enerji miktarı ve atık yönetimi sırasıyla diğer önemli kriterlerdir. PIV ile gerçekleştirilen sıralamada İsveç, Uruguay, Kolombiya, Norveç ve Brezilya önde gelen ülkeler olmuşlardır. Araştırma bulguları, iklim değişikliği ile sürdürülebilir şehirler ve topluluk arasındaki ilişkiyi desteklemektedir.

Anahtar kelimeler: Sürdürülebilir kalkınma, İklim değişikliği, Sürdürülebilir şehirler, DEMATEL, PIV

Hakan Gökhan Gündoğdu / Ahmet Aytekin
DOI: 10.29224/insanveinsan.1104121
Yıl 9, Sayı 33, Yaz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

222

376 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Kentlerde İklim Değişikliğinin Olası Etkilerinin Azaltılmasında Yeşil Altyapı ve Ekosistem Hizmetlerinin Rolü

Özgür Kamer Aksoy / E. Seda Arslan

Öz: İklim değişikliği küresel bir çevre sorunudur. İklim değişikliği konusunda ülkemizde farkındalığın artmaya başlaması ile iklim değişikliğinden en çok etkilenen kentlerin sahip olduğu doğal ve kültürel kaynakların korunmasına yönelik stratejilere ihtiyaç duyulmaktadır. Kentler doğal ve kültürel ekosistemlerle onlar tarafından sağlanan kentsel ekosistem hizmetlerine bağımlıdır. Kentlerde iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasına katkıda bulunabilecek yenilikçi bir arazi planlaması yaklaşımı olarak geliştirilen yeşil altyapılar, doğal sistemlerin alansal büyüklüğünü artırmanın yanında biyoçeşitlilik ve kentsel ekosistem hizmetlerinin artmasında da rol oynamaktadır. Bu çalışmada iklim değişikliğinin kentsel biyoçeşitlilik üzerindeki etkilerine değinilerek yanlış arazi kullanımı neticesinde doğal alanların yok edilmesinin yarattığı iklim değişikliğinin kentsel ekosistem hizmetlerinin sürdürülebilirliğine etkileri konusunda tespitlere yer verilecektir. İklim değişiminin kentler üzerinde yaratacağı olası etkilerin çözümünde yeşil altyapı ve ekosistem hizmetleri çerçevesinde değerlendirmeler yapılacaktır.

Anahtar kelimeler: İklim değişikliği, Yeşil altyapı, Ekosistem hizmetleri, Arazi kullanımı, Kentsel ekosistemler

Özgür Kamer Aksoy / E. Seda Arslan
DOI: 10.29224/insanveinsan.1104391
Yıl 9, Sayı 33, Yaz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

257

365 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

İklim Adaletine Kant ve Rawls’un Etik Temelli Adalet Teorileri Çerçevesinde Felsefi Bir Yaklaşım

Aysel Demir

Öz: Fosil yakıt kullanımıyla artan sera gazı salımları küresel iklim değişikliğine yol açan önemli bir faktördür. Bu değişikliğin etkisi eşit dağılmamakta, özellikle bundan en az sorumlu olan dezavantajlı ülkeleri etkilediği görülmektedir ki bu da iklim adaletinin doğmasına yol açmıştır. Dolayısıyla bu çalışmada, iklim adaletinin ne olduğu, neden ortaya çıktığı ve iklim değişikliğinin yaşanmasında güçlü devletlerin adil olarak sorumluluklarını yerine getirip getirmediği tartışılmaktadır. Felsefi olarak konuya yaklaşıldığında, özellikle Immanuel Kant ve John Rawls’un etik temelli adalet teorilerinin iklim adaletine etkisi incelenmiştir. Dağıtıcı adalet bağlantısıyla iklim değişikliği sorunu birçok felsefi soruyu beraberinde getirmekte, etik anlamda sorumluluk ve yükümlülüklere bizi bağlamaktadır. Değişikliğin yaşanmasında sorumluluğa sahip gelişmiş ülkeler sadece vaatlerle teorik tartışmalar üretmekte ama ödev ve sorumluluklarını yerine getirmeyerek pratikte bir çözüm sunmamaktadırlar. İklim değişikliğine karşı varolan imkânların sürdürülebilirliği konusunda sahip olunan tarihsel sorumluluklar, özellikle nesiller arası etik sorunlarına işaret etmektedir. İklim değişikliğinin etik yönü; tarihsel sorumluluklar, varolan imkânlar, sürdürülebilirlik ve adalet temellerinde ilerlemektedir.

Anahtar kelimeler: İklim değişikliği, İklim adaleti, Eşitsizlik, Etik, Immanuel Kant, John Rawls

Aysel Demir
DOI: 10.29224/insanveinsan.1103781
Yıl 9, Sayı 33, Yaz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

264

330 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

İklim Değişikliği ve Para Politikası: Türkiye için bir Değerlendirme

Veysel Karagöl

Öz: İnsan faaliyetleriyle önemli ölçüde ilişkili olan iklim değişikliği, finansal ve ekonomik faaliyetleri derinden etkilemektedir. Aşırı hava olayları ve aşamalı küresel ısınmadan kaynaklanan fiziksel riskler ile düşük karbonlu bir ekonomiye uyum sürecinde karşılaşılan geçiş dönemi riskleri, belirsizlikler yaratmakta ve arz ve talep şoklarına sebep olmaktadır. Ekonomilerde yaşanan bu belirsizlikler ve oynaklıklar, fiyat istikrarını ve finansal istikrarı etkilemekte ve dolayısıyla para politikasının uygulanmasını zorlaştırmaktadır. Bu olgular, para politikası stratejisinde iklim değişikliğinin olası etkilerini de barından yeni bir bakış açısını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada, iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası deneyimler derlenerek, Türkiye’de para politikası uygulamaları için çıkarımlarda bulunulması amaçlanmıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, iklim risklerini hafifletebilmek adına iklim değişikliğinin ekonomik etkilerini makroekonomik modellere dahil etmeli, çevreci sektörleri ve çevreci tahvilleri teşvik etmeli, ulusal ve küresel çapta işbirlikleri geliştirmelidir.

Anahtar kelimeler: İklim değişikliği, İklim politikası belirsizliği, Para politikası, Çevreci politikalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası

Veysel Karagöl
DOI: 10.29224/insanveinsan.1096970
Yıl 9, Sayı 33, Yaz 2022

Tam metin / Full text
(Türkçe)

262

351 İndirme

PDF İndir

Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.